Na sastanku su razmatrana aktuelna pitanja saradnje, analizirana realizacija zaključaka sa prethodnog sastanka Mješovite komisije, dinamika aktivnosti na uspostavljanju zajedničke granične kontrole, mogućnost privremene prekategorizacije graničnih prelaza za pogranični saobraćaj, pripremama za izdavanje pograničnih propusnica u cilju implementacije Sporazuma o graničnim prelazima za pogranični saobraćaj i usaglašene granične procedure u cilju pojednostavljenja prelaska državne granice za vrijeme ljetnje turističke sezone.

Konstatovano je da su od velikog značaja potpisani Sporazum između Vlade Crne Gore i Vijeća ministara Bosne i Hercegovine o izmjenama i dopunama Sporazuma o graničnim prelazima za pogranični saobraćaj i aneksi Sporazuma o sprovođenju graničnih provjera na zajedničkim graničnim prelazima, u Podgorici, 20. maja 2021. godine i njihova implementacija, dajući doprinos unapređenju dobrosusjedskih odnosa, regionalnoj stabilnosti, razvoju i napretku.

Nakon što su Crna Gora i Bosna i Hercegovina otvorile prvi zajednički granični prelaz u Vraćenovićima- Deleuša, na teritoriji Crne Gore, 20. oktobra 2020. godine, dogovoreno je da se intenziviraju aktivnosti za otvaranje preostala tri zajednička granična prelaza, dva na teritoriji Bosne i Hercegovine i jedan na teritoriji Crne Gore. Crna Gora će izgraditi zajednički granični prelaz u Šćepan Polju, u skladu sa dinamikom izgradnje mosta na rijeci Tari, jer će novi most zaobići postojeći granični prelaz. Ministarstvo unutrašnjih poslova Crne Gore i opština Herceg Novi su iskazali  spremnost da pruže finansijsku podršku za uspostavljanje zajedničkog graničnog prelaza Sitnica- Zupci, u Zupcima, na teritoriji BiH, na putnom pravcu Herceg Novi – Trebinje. Predstavnik Uprave za indirektne oporezivanje BiH, koja upravlja i održava objekte Uprave i graničnih prelaza saopštio je da, imajući u vidu da BIH još uvijek nije donijela Budžet, odluku o eventualnom finansiranju u ove svrhe mora donijeti Vijeće ministara BiH, jer je potrebno obezbijediti dodatna sredstva, pored eventualno obezbijeđenih kontrolnih kabina, od crnogorske strane. Takođe, da je neophodno da Vlada CG ostvari komunikaciju sa Vijećem ministara BIH, kako bi se realizovala ova ideja. Konstatovano je da je Crna Gora dostavila svoje korisničke zahtjeve BIH strani tokom 2019.godine.

Sprovođenje zajedničkih graničnih provjera na zajedničkim graničnim prelazima doprinijeće pojednostavljenju i ubrzanju granične kontrole, racionalnijem korišćenju resursa, jačanju uzajamnog povjerenja, unapređenju saradnje između graničnih službi i efikasnijoj realizaciji zajedničkih mjera u suzbijanju svih oblika prekograničnog kriminala. Zajedničkim aktivnostima policija i carina obje države daje se doprinos smanjenju troškova transporta roba u duhu implementacije Projekta Transportne zajednice „CONNECTA”.

Na zajedničkim graničnim prelazima u potpunosti će se realizovati koncept integrisanog upravljanja granicom, koordinacijom aktivnosti graničnih službi obje države, uspostavljanjem efikasnog i rizicima prilagođenog sistema upravljanja granicom, sa ciljem ostvarivanja zajedničkog cilja otvorenih, ali kontrolisanih granica, što će doprinijeti pripremama za preuzimanje odgovornosti za upravljanje vanjskih granicama EU i za usklađivanje sa zahtjevima Šengena.

Potpisani Sporazum o graničnim prelazima za pogranični saobraćaj dodatno će omogućiti jednostavnije prelaženje zajedničke državne granice i efikasnije rješavanje svakodnevnih životnih pitanja stanovništva koje živi u pograničnim područjima obje države. Tim Sporazumom, između ostalog, definisana su prelazna mjesta za prelaženje državne granice van graničnih prelaza, u režimu pograničnog saobraćaja, sa pograničnom propusnicom, u skladu sa regulativom EU o pravilima pograničnog saobraćaja na vanjskim kopnenim granicama.

Sporazum će omogućiti građanima koji žive u pograničnom području, u zoni od 10 km uz graničnu liniju, da na 18 prelaznih mjesta prelaze državnu granicu van graničnih prelaza u režimu pograničnog saobraćaja, sa pograničnom propusnicom, na području opština Pljevlja, Nikšić i Herceg Novi u Crnoj Gori i opština Čajniče, Gacko, Bileća i Trebinje u BiH. Takođe, izuzetno, pogranična propusnica se može izdati i državljanima strana potpisnica koji imaju prebivalište van pograničnog područja, kada za to postoji opravdana potreba, a predviđena je i mogućnost izdavanja dozvole za jednokratni prelazak zajedničke državne granice.

Dogovoreno je da se započne izdavanje pograničnih propusnica za prelaženje državne granice u režimu pograničnog saobraćaja u roku od šest mjeseci od dana početka primjene ovog Sporazuma, u skladu sa potpisanim Sporazumom.

Usaglašen je stav komisija da se, do početka izdavanja pograničnih propusnica, omogući građanima Bukovice (Pljevlja), kao i na drugim mjestima na kojima se ukaže potreba da mogu prelaziti državnu granicu na određeno prelazno mjesto, saglasno potpisanom Sporazumu i u tom smislu granične policije CG i BiH će dogovoriti dinamiku realizacije tih aktivnosti.

Posebnom odlukom Mješovita komisija je odobrila  privremenu prekategorizaciju graničnih prelaza za pogranični saobraćaj Krstac – Krstac, u granični prelaz za međunarodni putnički saobraćaj, u periodu od 15.juna do 1. oktobra, kako bi se dozvolio prelazak državne granice svim državljanima strana potpisnica i državljanima trećih država, u cilju smanjenja vremena zadržavanja na ostalim graničnim prelazima.

Posebna pažnja posvećena je pripremama za predstojeću ljetnju turističku sezonu i u tom smislu dogovorene su aktivnosti na usaglašavanju prometa ljudi i roba i koordinaciji procedura graničnih službi u cilju ubrzanja prelaska državne granice.  

Sastanak Mješovite komisije protekao je u prijateljskoj atmosferi, međusobnom razumijevanju i uvažavanju.

• Zajedničko saopštenje za javnost